PLD-doc/book: pl_book__dysk pl_book__dysk/pl_dysk.chp pl_book__dysk/pl_dysk__dev.sec pl_book__dysk/p...
qwiat
cvs at pld-linux.org
Fri Dec 23 01:07:52 CET 2005
Author: qwiat
Date: Fri Dec 23 01:07:47 2005
New Revision: 6685
Added:
PLD-doc/book/pl_book__dysk/
PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk.chp
PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__dev.sec
PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__formatowanie.sec
PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__partycje.sec
PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__systemy-plikow.sec
PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__wstep.sec
Modified:
PLD-doc/book/pl_book__master.docb
Log:
- nowe rozdzialy - o zarzadzanie dyskami
Added: PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk.chp
==============================================================================
--- (empty file)
+++ PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk.chp Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -0,0 +1,14 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+<chapter id="pl_dysk">
+ <title>Operacje dyskowe</title>
+ <para>
+ Ten rozdział opisuje operacje dyskowe takie jak podział na
+ partycje, tworzenie systemów plików i inne zaawansowane zagadnienia
+ </para>
+ &dysk_wstep;
+ &dysk_dev;
+ &dysk_partycje;
+ &dysk_fs;
+ &dysk_formatowanie;
+
+</chapter>
Added: PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__dev.sec
==============================================================================
--- (empty file)
+++ PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__dev.sec Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+ <section id="pl_dysk_nazwy">
+ <title>Nazewnictwo urządzeń masowych</title>
+ <para>
+ Aby zorientować się w układzie partycji możemy użyć programu
+ <productname>fdisk</productname> np.:
+ <screen># fdisk -l /dev/hda</screen>
+
+ </para>
+ <section id="pl_dysk_nazwy_partycje">
+ <title>Numerowanie partycji</title>
+ <para>
+ W Linuksie mogą być obsłużone cztery partycje podstawowe,
+ lub trzy podstawowe i jedną rozszerzona. Takie partycje są
+ numerowane os 1 do 4, zaś dyski logiczne kolejnymi
+ numerami począwszy 5.
+ </para>
+ <para>
+ Podawanie numeru partycji ma sens wyłącznie w wypadku dysków
+ twardych, urządzenia takie jak CD-ROM-y czy dyskietki nie
+ mają partycji. Nie podajemy go również w przypadku odwołania
+ do urządzenia fizycznego np. używając programu
+ <command>fdisk</command> lub <command>hdparm</command>.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_nazwy_ide">
+ <title>Urządenia ATA (IDE)</title>
+ <para>
+ Urządzenia ATA nazywane są wg. schematu:
+ <filename>/dev/hd{$x}{$Nr}</filename> np.
+ <filename>/dev/hda1</filename>.
+ </para>
+ <para>
+ Parametr {$x} jest małą literą identyfikującą fizyczne
+ urządzenie, zaś {$Nr} to omówiony powyżej numer
+ partycji dyskowej. W odróżnieniu od urządzeń
+ <hardware>SATA</hardware> i <hardware>SCSI</hardware>
+ w interfejsie
+ <hardware>IDE</hardware> litery te mają swoje specjalne
+ znaczenie - wskazują sposób podłączenia urządzenia:
+ <itemizedlist>
+ <listitem>
+ <para>"a" -dysk nadrzędny (primary) podłączony do pierwszego kanału IDE</para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para>"b" -dysk podrzędny (slave) podłączony do pierwszego kanału IDE</para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para>"c" -dysk nadrzędny (primary) podłączony do drugiego kanału IDE</para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para>"d" -dysk podrzędny (slave) podłączony do drugiego kanału IDE</para>
+ </listitem>
+ </itemizedlist>
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_nazwy_scsi">
+ <title>Urządenia SCSI/SATA/USB Storage</title>
+ <para>
+ Urządzenia tego typu mają oznaczenia
+ <filename>/dev/sd{$x}{$Nr}</filename> np.
+ <filename>/dev/sda1</filename>.
+ {$x} to oznaczenie urządzenie fizyczne, urządzeniom
+ przypisywane są kolejne litery zaczynając od "a". {$Nr}
+ to opisany na początku numer partycji.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_nazwy_dyskietka">
+ <title>Dyskietki</title>
+ <para>
+ Do stacji dyskietek odwołujemy się za pomocą urządzenia
+ <filename>/dev/fd0</filename> lub
+ <filename>/dev/fd1</filename>.
+ </para>
+ </section>
+
+</section>
Added: PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__formatowanie.sec
==============================================================================
--- (empty file)
+++ PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__formatowanie.sec Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -0,0 +1,18 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+<section id="pl_dysk_formatowanie">
+ <title>Formatowanie</title>
+ <para>
+ Obecnie nie formatuje się dysków twardych, można to robić jedynie z
+ dyskietkami elastycznymi za pomocą narzędzia
+ <productname>fdformat</productname>. Robi się to wyłącznie dla
+ uzyskania jakiejś nietypowej pojemności nośnika, w pozostałych
+ wypadkach operacja ta jest zbędna, gdyż dyskietki podobnie jak
+ dyski twarde są formatowane fabrycznie. Takie formatowanie nazywane
+ jest także tzw. formatowaniem niskopoziomowym.
+ </para>
+ <para>
+ To co obecnie potocznie określa się jako "formatowanie"
+ jest złożeniem dwóch operacji: podziału na partycje a następnie
+ utworzeniem systemów plików.
+ </para>
+</section>
Added: PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__partycje.sec
==============================================================================
--- (empty file)
+++ PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__partycje.sec Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -0,0 +1,138 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+<section id="pl_dysk_partycje">
+<title>Podział na partycje</title>
+
+
+ <section id="pl_dysk_partycje_rodzaje">
+ <title>Partycje</title>
+ <para>
+ Na dysku twardym możemy utworzyć do czterech partycji
+ podstawowych (primary partition) lub do trzech partycji
+ podstawowych i jednej rozszerzonej (extended partition).
+ Partycję rozszerzoną możemy podzielić na liczne dyski
+ logiczne (logical partitions). Partycje szerzej opisano m.in.
+ w <ulink url="http://pl.wikipedia.org/wiki/Partycja_(informatyka)">Wikipedii</ulink>,
+ zaś sposób ich oznaczania opisano w
+ <xref linkend="pl_dysk_nazwy" />
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_partycje_programy">
+ <title>Programy do zarządzania partycjami</title>
+ <para>
+ <productname>fdisk</productname> - zaawansowany program
+ do zarządzania partycjami, wydane polecenia zostaną wykonane
+ na samym końcu - po polecenia zapisu. Program wywołujemy z
+ parametrem określającym urządzenie w katalogu.
+ Właśnie ten program zostanie użyty w naszych przykadach.
+ </para>
+ <para>
+ <productname>cfdisk</productname> - wygodny program,
+ wyposażony w semigraficzny interfejs.
+ Program stara się ułatwić życie początkującym poprzez
+ ukrywanie partycji rozszerzonych, tworzeniem i ich usuwaniem
+ zajmuje się program bez udziału użytkownika.
+ Program wywołujemy z parametrem określającym urządzenie
+ w katalogu.
+ </para>
+ <para>
+ <productname>parted</productname> - jest potężnym
+ narzędziem umożliwiającym wiele operacji niedostępny
+ dla obu poprzednich programów. Oprócz podstawowych
+ operacji na partycjach umożliwia takie operacje jak zmianę
+ wielkości partycji, tworzenie obrazów partycji i inne.
+ Istotną różnicą w działaniu w porównaniu dla powyższych
+ narzędzi jest natychmiastowe wprowadzanie zmian, stąd
+ zaleca się zachowanie dużej ostrożności przy korzystaniu
+ z niego.
+ </para>
+ <para>
+ <productname>GParted</productname>/<productname>QtParted</productname>
+ - programy dla X-Window oparte o parted. Mają interfejs
+ wzorowany na programie Partion Magic z systemu MS Windows.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_partycje_plan_podzialu">
+ <title>Plan podziału dysku</title>
+ <para>
+ Dla stacji roboczych zazwyczaj wystarczy podział na
+ dwie partycje, będą użyte dla: "<filename>/</filename>" (rootfs) i
+ obszaru wymiany (swap). W przypadku serwerów dużo będzie
+ zależało od zastosowania maszyny i preferencji administratora,
+ lecz jako minimum można uznać partycje dla: "<filename>/</filename>",
+ <filename>/var</filename> i obszaru wymiany.
+ </para>
+ <para>
+ W obu zastosowaniach dla wygody i bezpieczeństwa nierzadko
+ tworzy się dodatkową partycję dla katalogu
+ <filename>/home</filename>, pozwala to na łatwiejsze
+ zarządzanie uprawnieniami i ułatwia wiele operacji.
+ </para>
+ <para>
+ Jeśli od maszyny wymagamy zwiększonej niezawodności można
+ utworzyć małą partycję (15-20MB) dla katalogu
+ <filename>/boot</filename>, w której są trzymane ważne
+ pliki systemowe. Dzięki temu mamy większe szanse na
+ uruchomienie systemu z uszkodzonym głównym systemem plików.
+ Jest to szczególnie zalecane w przypadku
+ użycia bootloadera GRUB, ze względu na jego specyficzną
+ konstrukcję, więcej na temat GRUB-a znajdziemy
+ w <xref linkend="bootloader_grub" />.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_partycje_podzial">
+ <title>Podział</title>
+ <para>
+ Przykłady będą dotyczyć programu
+ <productname>fdisk</productname>, <productname>cfdisk</productname>
+ jest bardzo prosty w obsłudze i nikt nie powinien mieć nim
+ problemów, zaś opis <productname>parted</productname>
+ wykracza poza ramy tego rozdziału.
+ </para>
+ <para>
+ Aby sprawdzić czy na dysku <filename>/dev/sda</filename>
+ są jakieś partycje użyjemy następującego polecenia:
+ <screen># fdisk -l /dev/sda</screen> Założyłem, że na
+ dysku nie ma innych partycji, jeśli w naszym wypadku takie
+ są to musimy je najpierw usunąć. Kiedy dysk jest gotowy
+ uruchamiamy program fdisk:
+<screen># fdisk /dev/sda
+Command (m for help):</screen>
+ wybieramy opcję <emphasis>n</emphasis> (nowa partycja)
+<screen>Command action
+ e extended
+ p primary partition (1-4)</screen>
+
+ program pyta o rodzaj rodzaj partycji którą ma utworzyć,
+ tu wybór zależy od nas ale jeśli dysk ma mieć nie więcej
+ niż cztery partycje to śmiało możemy zostać przy partycjach
+ podstawowych - w naszym przykładzie wybieramy
+ opcję <emphasis>p</emphasis>.
+ Dalej program zapyta nas o numer partycji, miejsce utworzenia
+ i jej rozmiar.
+ </para>
+ <para>
+ Dla kolejnych partycji powtarzamy cały proces, aż uzyskamy
+ to co zaplanowaliśmy. Po zakończeniu podziału przypisujemy
+ etykiety systemu operacujnego dla partycji (opcja
+ <emphasis>t</emphasis>), nabiera
+ to większego sensu w wypadku posiadania kilku systemów
+ operacyjnych. Jeśli wybrany podział nam odpowiada
+ to zapisujemy zmiany na dysk (do tablicy partycji)
+ przez wybór opcji <emphasis>w</emphasis>.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_partycje_zakonczenie">
+ <title>Zakończenie</title>
+ <para>
+ Po zakończeniu całej operacji operacji dokonujemy
+ przeładowania systemu aby kernel mógł wczytać nową tablicę
+ partycji. Teraz pozostało nam utworzenie systemów plików,
+ które zostało opisane w <xref linkend="pl_dysk_fs" />.
+ </para>
+ </section>
+
+</section>
Added: PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__systemy-plikow.sec
==============================================================================
--- (empty file)
+++ PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__systemy-plikow.sec Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -0,0 +1,108 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+<section id="pl_dysk_fs">
+ <title>Systemy plików</title>
+ <para>
+ W tym rozdziale omówimy tworzenie jednej z dwóch możliwych
+ struktur na partycji lub urządzeniu -
+ <emphasis>systemu plików</emphasis> lub
+ <emphasis>obszaru wymiany</emphasis> (swap).
+ </para>
+
+ <section id="pl_dysk_fs_wybor">
+ <title>Wybór systemu plików</title>
+ <para>
+ Rodzaj użytego systemu plików zależy od planowanego
+ zastosowania. W Linuksie najbardziej uniwersalnym i
+ popularnym systemem plików jest <literal>ext2</literal>.
+ Swoją pozycję uzyskał dzięki temu, że jest prostym i
+ stosunkowo wydajnym systemem plików. Ponadto jako
+ jeden z niewielu systemów plików nadaje się do użytku
+ na dyskietkach i bardzo małych partycjach.
+ </para>
+ <para>
+ W pozostałych zastosowaniach możemy śmiało użyć
+ systemów plików z tzw. księgowaniem (journaling) np.:
+ <literal>ext3</literal>, <literal>ReiserFS</literal>,
+ <literal>XFS</literal>, ze względu na duże bezpieczeństwo
+ przechowywania danych. Na szczególną uwagę
+ zasługują ostatnie dwie pozycje, systemy te świetnie
+ spisują się w obciążonych środowiskach produkcyjnych
+ i wszędzie tam gdzie występują duże ilości plików.
+ </para>
+ <para>
+ Aby z partycji mogły również korzystać systemy Microsoftu
+ musimy utworzyć na niej system plików <literal>vfat</literal>.
+ Utracimy jednak wtedy wszystkie zalety uniksowych systemów
+ plików.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_fs_tworzenie">
+ <title>Tworzenie systemu plików</title>
+ <para>
+ Programy do tworzenia konkretnych systemów plików różnią
+ się nazwami, łatwo je rozpoznamy gdyż ich nazwy zaczynają
+ się od "mkfs." np.:
+<screen>/sbin/mkfs.ext2
+/sbin/mkfs.ext3
+/sbin/mkfs.reiserfs
+/sbin/mkfs.msdos
+/sbin/mkfs.vfat
+/sbin/mkfs.xfs</screen>
+ </para>
+ <para>
+ Aby utworzyć system plików wywołujemy odpowiedni
+ program z nazwą urządzenia jako parametrem, na
+ poniższym przykładzie przedstawiono tworzenie systemu plików
+ <literal>ext2</literal> na drugiej partycji podstawowej:
+
+<screen># /sbin/mkfs.ext2 /dev/sda2</screen>
+
+ Więcej o nazewnictwie urządzeń masowych w
+ <xref linkend="pl_dysk_nazwy" />.
+ </para>
+ <para>
+ Powyżej przedstawiono jedynie skróconą listę wszystkich
+ dostępnych programów, programy te są dostępne w
+ odpowiednich pakietach, przykładowo narzędzia dla systemu
+ plików <literal>xfs</literal> odnajdziemy w pakiecie
+ <filename>xfsprogs</filename>.
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_swap_tworzenie">
+ <title>Tworzenie obszaru wymiany</title>
+ <para>
+ Do tworzenia obsaru wymiany używamy programu mkswap np.:
+ <screen># mkswap /dev/hda5</screen>
+ </para>
+ </section>
+
+ <section id="pl_dysk_fs_aktywacja">
+ <title>Podmontowanie partycji / aktywacja swapu</title>
+ <para>
+ Partycje i obszary wymiany są montowane/włączane przez
+ rc-skrypty w trakcie uruchamiania systemu wg. opcji zawartych
+ w pliku <filename>/etc/fstab</filename> (o ile tam zostały
+ dodane). W pozostałych wypadkach systemy plików montujemy
+ poleceniem <command>mount</command> z odpowiednimi
+ opcjami np.:
+ <screen># mount /dev/sda2 /jakis_katalog</screen>
+ System plików zostanie automatycznie wykryty a opcje
+ zostaną ustawione na wartość "defaults". Więcej na ten
+ temat odnajdziemy w podręczniku systemowym.
+ </para>
+ <para>
+ Obszary wymiany są aktywujemy następująco:
+ <screen># /sbin/swapon /dev/hda5</screen>
+ </para>
+ <para>
+ Szczegółowy opis pliku <filename>/etc/fstab</filename>
+ oraz rc-skryptów przedstawiono w
+ <xref linkend="konfiguracja_pliki" />.
+ </para>
+ </section>
+
+
+
+</section>
Added: PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__wstep.sec
==============================================================================
--- (empty file)
+++ PLD-doc/book/pl_book__dysk/pl_dysk__wstep.sec Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -0,0 +1,10 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+<section id="pl_dysk_wstep">
+ <title>Wstęp</title>
+ <para>
+ Uwaga! Wszelkie operacje dyskowe narażają nas na
+ nieodwracalną utratę danych, dlatego zaleca się
+ stworzenie kopii zapasowej danych i zachowanie
+ szczególnej ostrożności.
+ </para>
+</section>
Modified: PLD-doc/book/pl_book__master.docb
==============================================================================
--- PLD-doc/book/pl_book__master.docb (original)
+++ PLD-doc/book/pl_book__master.docb Fri Dec 23 01:07:47 2005
@@ -34,6 +34,16 @@
<!ENTITY konfiguracja_kernel SYSTEM "pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__kernel.sec">
<!ENTITY konfiguracja_kernel_opcje SYSTEM "pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__kernel_opcje.sec">
<!ENTITY konfiguracja_geninitrd SYSTEM "pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__geninitrd.sec">
+
+<!ENTITY dysk SYSTEM "pl_book__dysk/pl_dysk.chp">
+<!ENTITY dysk_wstep SYSTEM "pl_book__dysk/pl_dysk__wstep.sec">
+<!ENTITY dysk_dev SYSTEM "pl_book__dysk/pl_dysk__dev.sec">
+<!ENTITY dysk_partycje SYSTEM "pl_book__dysk/pl_dysk__partycje.sec">
+<!ENTITY dysk_fs SYSTEM "pl_book__dysk/pl_dysk__systemy-plikow.sec">
+<!ENTITY dysk_formatowanie SYSTEM "pl_book__dysk/pl_dysk__formatowanie.sec">
+
+
+
<!ENTITY bootloader SYSTEM "pl_book__bootloader/pl_bootloader.chp">
<!ENTITY bootloader_wstep SYSTEM "pl_book__bootloader/pl_bootloader__wstep.sec">
<!ENTITY bootloader_lilo SYSTEM "pl_book__bootloader/pl_bootloader__lilo.sec">
@@ -141,6 +151,7 @@
&pakiety;
&bootloader;
&konfiguracja;
+ &dysk;
&administracja;
&siec_interfejsy;
&siec_zastsowania;
More information about the pld-cvs-commit
mailing list