PLD-doc/book/pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__pliki_kluczowe.sec
qwiat
cvs w pld-linux.org
Sob, 25 Wrz 2004, 16:44:04 CEST
Author: qwiat
Date: Sat Sep 25 14:43:58 2004
New Revision: 4650
Modified:
PLD-doc/book/pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__pliki_kluczowe.sec
Log:
-poprawki merytoryczne oraz poprawa wygladu
Modified: PLD-doc/book/pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__pliki_kluczowe.sec
==============================================================================
--- PLD-doc/book/pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__pliki_kluczowe.sec (original)
+++ PLD-doc/book/pl_book__konfiguracja/pl_konfiguracja__pliki_kluczowe.sec Sat Sep 25 14:43:58 2004
@@ -1,123 +1,174 @@
<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
<section id="konfiguracja_pliki">
<title>Konfiguracja kluczowych plików</title>
+ <para>W tym rozdziale przedstawione są informacje o kluczowych plikach
+ systemu operacyjnego. Zostały tu opisane jedynie podstawowe dane na
+ ich temat, więcej można znaleźć w podręczniku systemowym
+ <application>man</application>, oraz <application>info</application>
+ </para>
<section id="konfiguracja_pliki_fstab">
<title>/etc/fstab</title>
<para>
- Aby pokazać naszemu systemowi gdzie ma mountować poszczególne systemy plików wraz z
- odpowiednimi dla nich opcjami, należy wprowadzić odpowiednie wpisy do pliku <filename>/etc/fstab/</filename>.
- Plik ten zawiera opisowe informacje na temat różnych systemów plików. Tworzony jest
- przez administratora i żaden program nie posiada praw do jego edycji. Dla
- lepszego zrozumienia tematu przyjrzyjmy się przykładowemu plikowi i przeanalizujmy funkcje
- jakie spełniają poszególne wpisy
+ Plik ten przechowuje szczegółowe informacje o systemach plików, które
+ mają być montowane do odpowiednich katalogów. Informacje w nim zawarte
+ są odczytywane w trakcie startu systemu, dzięki temu automatycznie są
+ montowane wszystkie woluminy (partycje) nie oznaczone opcją "noauto".
+ Plik ten jest zazwyczaj tworzony przez instalator, jednak administrator
+ ma możliwość, a nawet obowiązek dokonywać w nim zmian. Dla lepszego
+ zrozumienia tematu przyjrzyjmy się przykładowemu plikowi i
+ przeanalizujmy funkcje jakie spełniają poszczególne wpisy.
</para>
<screen>
-#(fs_spec) (fs_file) (fs_vfstype) (fs_mntops) (fs_freq) (fs_passno)
-/dev/hda2 / ext3 defaults 0 0
-/dev/hda3 swap swap defaults 0 0
-proc /proc proc defaults 0 0
-pts /dev/pts devpts gid=5,mode=600 0 0
-/dev/fd0 /media/floppy vfat noauto 0 0
+#(fs_spec) (fs_file) (fs_vfstype) (fs_mntops) (fs_freq) (fs_passno)
+/dev/hda2 / ext3 defaults 0 0
+/dev/hda3 swap swap defaults 0 0
+proc /proc proc defaults 0 0
+pts /dev/pts devpts gid=5,mode=600 0 0
+/dev/fd0 /media/floppy vfat noauto 0 0
/dev/cdrom /media/cdrom iso9660 noauto,ro,user,unhide 0 0
</screen>
<para>
- Jak widzimy plik ma budowę sekwencyjną, poszczególne pola oddzielone są od siebie
- spacją lub tabulatorem, a ich kolejność nie jest przypadkowa. Dane odpowiedniego
- rekordu wczytywane są przez takie programy jak: <productname>fsck</productname>, <productname>mount</productname>czy <productname>umount</productname> i muszą one być zapisane w odpowiedniej kolejności
- aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie owych progrmów, które to przecierz maja
- kluczowe znaczenie dla działania naszego systemu.
+ Jak widzimy plik jest podzielony na wiersze, z których każdy odpowiada
+ jednemu obsługiwanemu woluminowi. Poszczególne pola oddzielone
+ są od siebie spacją lub tabulatorem. Dane odpowiedniego rekordu
+ wczytywane są przez skrypty startowe oraz programy takie jak:
+ <command>fsck</command>, <command>mount</command> czy
+ <command>umount</command> przez co muszą one być zapisane w
+ uporządkowany sposób.
</para>
<para>
- Pole fs_spec - określa urządzenie blokowe lub zdalny system plików przeznaczony do zamontowania,
- na przykład partycję dysku, cdrom czy aparat.
+ Pole (fs_spec) - określa urządzenie blokowe lub zdalny
+ system plików przeznaczony do zamontowania, na przykład partycję dysku,
+ CDROM czy aparat.
</para>
<para>
- Pole fs_file - wskazuje na miejsce, w którym ma być zamontowany dany system plików, na przykład
- dla partycji wymiany (ang. "swap partition") to pole powinno zawierać wartość
- "none", a dla cdromu "/media/cdrom".
+ Pole (fs_file) - wskazuje na miejsce, w którym ma
+ być zamontowany dany system plików, na przykład dla partycji wymiany
+ (ang. "swap partition") to pole powinno zawierać wartość "none", a dla
+ CDROM-u "<filename>/media/cdrom</filename>".
</para>
<para>
- Pole fs_vfstype - określa typ systemu plików jaki znajduje się na danym urządzeniu.
- Najbardziej powszechne obecnie i obsługiwane systemy plików to:
+ Pole (fs_vfstype) - określa typ systemu plików jaki
+ znajduje się na danym urządzeniu. Najbardziej powszechne obecnie i
+ obsługiwane systemy plików to:
</para>
<itemizedlist>
<listitem><para><literal>ext2</literal></para></listitem>
<listitem><para><literal>ext3</literal></para></listitem>
- <listitem><para><literal>ReiserFS</literal></para></listitem>
- <listitem><para><literal>XFS</literal></para></listitem>
+ <listitem><para><literal>reiserfs</literal></para></listitem>
+ <listitem><para><literal>xfs</literal></para></listitem>
<listitem><para><literal>vfat</literal></para></listitem>
+ <listitem><para><literal>ntfs</literal></para></listitem>
<listitem><para><literal>iso9660</literal></para></listitem>
<listitem><para><literal>nfs</literal></para></listitem>
<listitem><para><literal>swap</literal></para></listitem>
</itemizedlist>
<para>
- Pole fs_mntops udostępnia szereg znaczników systemowych, które mogą miec kluczowe znaczenie
- dla bezpieczeństwa naszego systemu. Przykładowo następujące znaczniki oznaczają
+ Pole (fs_mntops) udostępnia szereg znaczników
+ systemowych, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i
+ wydajności naszego systemu. Przykładowo następujące znaczniki oznaczają:
</para>
<para>
<itemizedlist>
- <listitem><para><filename>nodev</filename> - zapobiega rozpoznawaniu przez jądro dowolnych plików urządzeń, znajdujących się w systemie plików</para></listitem>
- <listitem><para><filename>noexec</filename> - zapobiega wykonywaniu plików wykonywalnych w danym systemie plików</para></listitem>
- <listitem><para><filename>nosuid</filename> - zapobiega uwzględnianiu bitów set-UID oraz set-GID w przypadku dowolnego pliku wykonywalnego</para></listitem>
- <listitem><para><filename>ro</filename> - powoduje zamountowanie systemu plików w trybie tylko do odczytu, powstrzymując wszelkie modyfikacje informacji dotyczących plików, włączając w to na przykład czas dostępu do pliku</para></listitem>
-</itemizedlist>
+ <listitem><para><filename>defaults</filename> - domyślny
+ zestaw opcji, użyteczny w większości wypadków.
+ </para></listitem>
+
+ <listitem><para><filename>nodev</filename> - zapobiega
+ rozpoznawaniu przez jądro dowolnych plików urządzeń,
+ znajdujących się w systemie plików</para></listitem>
+
+ <listitem><para><filename>noexec</filename> - zapobiega
+ wykonywaniu plików wykonywalnych w danym systemie plików
+ </para></listitem>
+
+ <listitem><para><filename>nosuid</filename> - zapobiega
+ uwzględnianiu bitów set-UID oraz set-GID w przypadku dowolnego
+ pliku wykonywalnego</para></listitem>
+
+ <listitem><para><filename>ro</filename> - powoduje zamontowanie
+ systemu plików w trybie tylko do odczytu, powstrzymując wszelkie
+ modyfikacje informacji dotyczących plików, włączając w to na
+ przykład czas dostępu do pliku</para></listitem>
+ </itemizedlist>
+</para>
+<para>
+ Pole (fs_freq) jest używane przez program <command>dump</command> do
+ wykrywania, który system plików ma mieć wykonywaną kopię bezpieczeństwa.
+ Jeżeli nie ma informacji o tym polu, zwracana jest wartość 0 i
+ <command>dump</command> przyjmuje, że dany system plików nie musi być
+ mieć robionych kopii danych. Jeśli nie korzystamy z tego programu
+ możemy wszędzie ustawić wartość 0.
</para>
<para>
- Pole fs_freq jest używane przez komendę dump do wykrywania, który system plików musi być odłączony.
- Jeżeli nie ma informacji o tym polu, zwracana jest wartość 0 i dump przyjmuje, że dany system plików
- nie musi być odłączany.
+ Pole <literal>(fs_passno)</literal> jest używane przez program
+ <command>fsck</command> aby zadecydować, jaka powinna być kolejność
+ sprawdzania systemów plików podczas ładowania systemu. Główny
+ system plików powinien mieć (fs_passno) równą 1, zaś inne
+ systemy plików powinny mieć (fs_passno) równe 2. Jeżeli to pole
+ nie posiada żadnej wartości lub jest ona równa 0 to wtedy dany
+ system plików nie jest sprawdzany przez <command>fsck</command>.
</para>
<para>
- Pole fs_passno jest używane przez program fsck, wartość 0 1 lub 2 decydują o kolejności sprawdzania
- systemów plików podczas ładowania systemu. Zaleca się aby główny system plików miał wartośc równą 1,
- zaś inne systemy plików powinny mieć wartość 2. Jeżeli to pole nie posiada żadnej wartości lub jest
- ona równa 0 to wtedy dany system plików nie jest sprawdzany przez fsck.
+ Uwaga! Najważniejszym woluminem w systemie jest ten przypisywany do
+ korzenia drzewa katalogów (katalog "/"), dlatego należy bardzo
+ ostrożnie dokonywać zmian jego konfiguracji. Błąd może spowodować
+ problemy z uruchomieniem systemu operacyjnego.
</para>
+
</section>
<section id="konfiguracja_pliki_passwd">
<title>/etc/passwd</title>
- <para>Jeden z najważniejszych plików w systemie - przechowuje informacje o kontach
- wszystkich użytkowników. Jeden wiersz w tym pliku zawiera informacje o jednym
- użytkowniku. Każdy składa się z pól rozdzielonych dwukropkiem:</para>
+ <para>Jeden z najważniejszych plików w systemie - przechowuje
+ informacje o kontach wszystkich użytkowników. Jeden wiersz w tym pliku
+ zawiera informacje o jednym użytkowniku. Każdy składa się z pól
+ rozdzielonych dwukropkiem:</para>
<screen>login:haslo:UID:GID:komentarz:katalog_domowy:powłoka
np.:
-marek:x:502:1000:Marek Kowalski:/home/users/zenek:/bin/bash</screen>
+marek:x:502:1000:Marek Kowalski:/home/users/marek:/bin/bash</screen>
<para>Uwagi:
Znak "x" w miejscu hasła oznacza że jest przechowywane w osobnym pliku
- (<filename>/etc/shadow</filename>). UID to unikalny identyfikator użytkownika, zaś GID to unikalny
- numer grupy głównej użytkownika - zdefiniowany w pliku <filename>/etc/group</filename>. Powłoka
- (shell) musi być zdefiniowana w pliku <filename>/etc/shells</filename>. Oznaczenie powłoki jako
- <filename>/bin/false</filename> oznacza że jest to konto użytkownika systemowego. Jest to specjalny
+ (<filename>/etc/shadow</filename>). UID to unikalny identyfikator
+ użytkownika, zaś GID to unikalny numer grupy głównej użytkownika -
+ zdefiniowany w pliku <filename>/etc/group</filename>. Powłoka (shell)
+ musi być zdefiniowana w pliku <filename>/etc/shells</filename>.
+ Oznaczenie powłoki jako <filename>/bin/false</filename> oznacza że
+ jest to konto użytkownika systemowego. Jest to specjalny
rodzaj kont na które zwykli użytkownicy nie mogą się zalogować</para>
</section>
<section id="konfiguracja_pliki_group">
<title>/etc/group</title>
- <para>Plik zawierający nazwy utworzonych grup i przypisanych do nich użytkowników
- według schematu:</para>
+ <para>Plik zawierający nazwy utworzonych grup i przypisanych do nich
+ użytkowników według schematu:</para>
<screen>nazwa_grupy::GID:login1,login2,login3,...
np.:
audio::23:kasia,marek</screen>
<para>Uwagi:
- drugie pole nie ma we współczesnych systemach uniksowych już zastosowania, GID
- to niepowtarzalny identyfikator grupy, trzecie pole zawiera listę
- identyfikatorów użytkowników zapisanych do tej grupy.</para>
+ Pierwsze pole to unikalna nazwa grupy, drugie nie ma we współczesnych
+ systemach uniksowych już zastosowania, GID to niepowtarzalny
+ identyfikator grupy, trzecie pole zawiera listę identyfikatorów
+ użytkowników zapisanych do tej grupy.</para>
</section>
<section id="konfiguracja_pliki_shadow">
<title>/etc/shadow</title>
- <para>Plik zawierający zakodowane hasła i dodatkowe informacje dla systemu
- uwierzytelniania użytkowników. Np.:</para>
- <screen>marek:$1$qb/waABk$F3Y6dKw/6ekZPfcoTpzks/:12575:0:99999:5:::</screen>
- <para>Powyższe pliki mają kluczowe znaczenie dla systemu dlatego nie należy ich
- edytować ręcznie. Służą do tego odpowiednie programy:
- <productname>useradd</productname>,
- <productname>userdel</productname>,
- <productname>usermod</productname>,
- <productname>groupadd</productname>,
- <productname>groupdel</productname>,
- <productname>groupmod</productname>,
- <productname>passwd</productname>.</para>
+ <para>Plik zawierający zakodowane hasła i dodatkowe informacje dla
+ systemu uwierzytelniania użytkowników. Np.:</para>
+
+<screen>marek:$1$qb/waABk$F3Y6dKw/6ekZPfcoTpzks/:12575:0:99999:5:::</screen>
+
+ <para>Pliki <filename>/etc/passwd</filename>,
+ <filename>/etc/group</filename>, <filename>/etc/shadow</filename>
+ mają kluczowe znaczenie dla systemu dlatego nie należy ich edytować
+ ręcznie. Służą do tego odpowiednie programy:
+ <command>useradd</command>,
+ <command>userdel</command>,
+ <command>usermod</command>,
+ <command>groupadd</command>,
+ <command>groupdel</command>,
+ <command>groupmod</command>,
+ <command>passwd</command>.</para>
</section>
<section id="konfiguracja_pliki_shells">
<title>/etc/shells</title>
@@ -125,6 +176,8 @@
<screen>/bin/ksh
/bin/sh
/bin/bash</screen>
+ <para>Aby użytkownik miał możliwość korzystania z danej powłoki musi być
+ ona zdefiniowana w tym pliku</para>
</section>
<!--
katalog /etc/sysconfig
@@ -146,44 +199,68 @@
<section id="konfiguracja_pliki_rcd">
<title>/etc/rc.d</title>
- <para>Katalog przechowujący konfigurację startujących usług
- w nim znajdziemy: </para>
- <para><filename>init.d</filename> - katalog z skryptami startowymi usług</para>
-
- <para>Katalogi oznaczone rcNR.d zawierają łącza symboliczne do skryptów zawartych w
- init.d. Numer wskazuje poziom pracy (run level) dla którego uruchamiana jest
- zawartość katalogu. System przechodząc w określony przez użytkownika stan
- uruchamia skrypty z właściwego katalogu.</para>
-
- <para>Poziomy te są specjalnymi trybami pracy
- systemu - oznaczane jako liczby 0-6. Oznaczenia poziomów: 0 -zatrzymanie
- systemu, 6 - przeładowanie systemu, 1 - tryb jednego użytkownika (tryb
- "awaryjny"), 3 - normalny tryb pracy w konsoli tekstowej (typowy dla serwerów),
- 5 - tryb pracy w środowisku XWindow (typowy dla stacji roboczych). Tryby 2 i 4
- są bardzo rzadko używane i służą do nietypowych zastosowań.</para>
-
- <para>Przykładowa lista katalogów przypisanych do trybów pracy:</para>
- <screen>rc0.d/
-rc1.d/
-rc2.d/
-rc3.d/
-rc4.d/
-rc5.d/
-rc6.d/</screen>
+ <para>Katalog ten przechowuje konfigurację uruchamiania usług i
+ podsystemów w trakcie startu systemu, lub przejścia z jednego trybu
+ pracy (run level) do innego. W PLD zastosowano skrypty startowe
+ typu System-V.</para>
- <para>Inne skrypty startowe:</para>
+ <para>Elementy systemu skryptów startowych:</para>
<itemizedlist>
- <listitem><para><literal>rc</literal> - skypt uruchamiający i zatrzymujący usługi</para></listitem>
- <listitem><para><literal>rc.init</literal> - skrypt ustawiający opcje narodowe (język, waluta) pobiera konfigurację z pliku <filename>/etc/sysconfig/i18n</filename></para></listitem>
- <listitem><para><literal>rc.local</literal> - uruchamiany na samym końcu wszystkich skryptów, użytkownicy mogą dodawać tu swoje wpisy jeśli nie chcą używać <filename>init.d</filename> i <filename>rcNR.d</filename></para></listitem>
- <listitem><para><literal>/etc/profile</literal> - plik startowy przy pomocy którego są ustawiane głównie zmienne systemowe</para></listitem>
- <listitem><para><literal>rc.serial</literal> - konfiguracja portów szeregowych</para></listitem>
- <listitem><para><literal>rc.sysinit</literal> - główny skrypt startowy uruchamiany jednokrotnie (w trakcie startu)</para></listitem>
- <listitem><para><literal>rc.modules</literal> - załadowanie modułów z <filename>/etc/modules</filename></para></listitem>
- <listitem><para><literal>rc.shutdown</literal> - główny skrypt uruchamiany przy zatrzymaniu systemu lub restarcie.</para></listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/init.d</literal> - katalog z skryptami
+ startowymi usług</para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc{NR}.d</literal> - katalogi
+ tak oznaczone zawierają łącza symboliczne do skryptów
+ zawartych w katalogu <filename>init.d</filename>.
+ Wartość {NR} jest liczbą wskazującą poziom pracy
+ (run level), dla którego uruchamiana jest zawartość
+ danego katalogu.</para>
+ </listitem>
+
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc</literal> - skrypt
+ uruchamiający i zatrzymujący usługi</para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc.init</literal> - skrypt
+ ustawiający opcje narodowe (język, waluta) pobiera
+ konfigurację z pliku <filename>/etc/sysconfig/i18n</filename>
+ </para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc.local</literal> - uruchamiany na
+ samym końcu wszystkich skryptów, użytkownicy mogą
+ dodawać tu swoje wpisy jeśli nie chcą używać
+ <filename>init.d</filename> i
+ <filename>rc{NR}.d</filename></para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc.serial</literal> - konfiguracja
+ portów szeregowych</para></listitem>
+ <listitem><para><literal>rc.sysinit</literal> - główny
+ skrypt startowy uruchamiany jednokrotnie (w trakcie
+ startu)</para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc.modules</literal> - załadowanie
+ modułów z <filename>/etc/modules</filename></para>
+ </listitem>
+ <listitem>
+ <para><literal>/etc/rc.d/rc.shutdown</literal> - główny
+ skrypt uruchamiany przy zatrzymaniu systemu lub restarcie.
+ </para>
+ </listitem>
+ <listitem><para>
+ <literal>/etc/profile</literal> - plik startowy przy
+ pomocy którego są ustawiane głównie zmienne systemowe
+ </para>
+ </listitem>
</itemizedlist>
- <para>Do konfigurowania skryptów startowych bezpieczniej korzystać z specjalnego
- programu niż dokonywać to ręcznie. Dla konsoli jest to program chkconfig.</para>
+
+ <para>Więcej o zarządzaniu usługami i podsystemami dowiesz się tutaj:
+ <xref linkend="administracja_uslugi" /></para>
</section>
<!--
@@ -220,8 +297,8 @@
-->
<section id="konfiguracja_pliki_motd">
<title>/etc/motd</title>
- <para>Message of the day - Powitanie użytkownika: treść tego pliku wyświetlana po
- uwierzytelnieniu się w systemie.</para>
+ <para>Wiadomość dnia (ang. Message of the day) - Powitanie użytkownika:
+ treść tego pliku wyświetlana po uwierzytelnieniu się w systemie.</para>
</section>
<!--
@@ -249,8 +326,9 @@
-->
<section id="konfiguracja_pliki_nologin">
<title>/etc/nologin</title>
- <para>Plik tworzony przez administratora, blokujący możliwość logowania się użytkowników
- do systemu. Przy próbie logowania wyświetlana jest jego treść.</para>
+ <para>Plik tworzony przez administratora - blokuje możliwość
+ logowania się użytkowników do systemu. Przy próbie logowania
+ wyświetlana jest jego treść.</para>
</section>
<!--
/etc/security
Więcej informacji o liście dyskusyjnej pld-doc